ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Δ.Ε.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ
 
 
ΣΥΜΠΟΣΙΟ
22-23 Ιουλίου 2006
 
ΘΕΜΑ: Θέατρο, Διασπορά και Εκπαίδευση.
 
Τα πρακτικά του Συμποσίου, συμπεριληφθήκανε στο 16ο τεύχος του περιοδικού
ETUDES HELLENIQUE / HELLENIC STUDIES, το οποίο εκδίδεται σε δύο γλώσσες(αγγλικά/γαλλικά), από το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών και Έρευνας του Καναδά, από το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κρήτης και από τη Σχολή Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, και ήτανε αφιερωμένο στο Θέατρο της Σύγχρονης Ελληνικής Διασποράς. Ομιλητές 11 πανεπιστημιακοί, σκηνοθέτες και ιστορικοί.
 
ΤΙΤΛΟΣ ΟΜΙΛΙΑΣ:
Το Θέατρο στη Γερμανία και το Βέλγιο μετά την μεταπολίτευση
 
Ομιλήτρια: ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΒΙΑ, Ηθοποιός, σκηνοθέτις, Δ/ντρια Θεάτρου
 
Γνωστά είναι τα πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα  θεάτρου που βρίσκονται  στο χώρο της Μεσογείου και Ανατολής. Σημάδια που δείχνουν την εξάπλωση της θεατρικής Τέχνης κατά τους αρχαίους χρόνους. Δεν θα αναφερθώ στην εποχή εκείνη για την οποία μπορούνε να μιλήσουνε καλύτερα οι ιστορικοί της Τέχνης.  Θα αναφερθώ κυρίως στη θεατρική δραστηριότητα στη Γερμανία από την εποχή της μετανάστευσης μέχρι σήμερα.
Επιτρέψτε μου όμως να ξεκινήσω με μια πολύ σύντομη αναφορά, στο θέατρο στο χώρο των Βαλκανίων και της Μεσογείου, για να έχουμε μια εικόνα των θεατρικών δραστηριοτήτων στην περιοχή, μέχρι να φτάσω  στο θέατρο στη Γερμανία. Εννοώ, την ίδρυση, λειτουργία και εξέλιξη του Ελληνικού Θεάτρου Βούπερταλ, αλλά και τις παράλληλες θεατρικές δραστηριότητες από επαγγελματίες αλλά και ερασιτεχνικούς συλλόγους και κοινότητες.
Η αναφορά στο θέατρο στο χώρο των Βαλκανίων και της Μεσογείου, μέρος βασίζεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, που παρουσίασε ένα αφιέρωμα στο Θέατρο της Διασποράς σε ειδική έκδοση το 2003.
 
Θεατρική δραστηριότητα παρατηρούμε στην  Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Οδησσό, τη Φιλιππούπολη, την Αθήνα, το Βουκουρέστι, τον Πόντο και την Αλεξάνδρεια.
Στην Κωνσταντινούπολη, εμφανίσθηκε τον 19 αιώνα.
Οι Φαναριώτεςασχολήθηκαν με το θέατρο, αρχικά διαβάζοντας στις βραδινές συναναστροφές τους θεατρικά κείμενα ευρωπαίων δραματουργών, και μετά, με τη μετάφρασή τους στα ελληνικά. Καταπιάστηκαν αργότερα με τα θεατρικά κείμενα τα οποία ήταν γραμμένα απ ευθείας στην ελληνική γλώσσα, και τα οποία προσπάθησαν ερασιτεχνικές ομάδες να παρουσιάσουνε στις βεγγέρες που γινόντουσαν σε διάφορα αρχοντικά επιφανών πολιτών. Το 1858 χρονολογείται η πρώτη δημόσια ελληνική παράσταση και μέχρι το 1922, το θέατρο έχει μια σταθερή παρουσία με τοπικές ερασιτεχνικές θεατρικές ομάδες αλλά και με γνωστούς θιάσους που έρχονται από την Ελλάδα.
Στη Σμύρνη το 1829, παρουσιάζεται το πρώτο έργο στην ελληνική γλώσσα, με τίτλο « Ο Αρταξέρξης», από ερασιτεχνική ομάδα. Τη Σμύρνη επισκεπτόντουσαν και πολλοί ξένοι θίασοι και είχε μια πολύ πλούσια θεατρική ζωή, που είχε παίξει ρόλο στη διαμόρφωση πνευματικά της τοπικής κοινωνίας.
Στην Οδησσό, αναπτύχθηκε το 1794 στις ακτές της Μαύρης θάλασσας και άρχισε, σαν ψυχαγωγία «ολίγων» φεουδαρχών που ζούσαν απομονωμένοι στα κτήματά τους.
Ερασιτεχνικοί θίασοι έδιναν παραστάσεις σε ανάκτορα και επαύλεις. Μετά την απελευθέρωση των δουλοπάροικων, δημιουργήθηκαν και θίασοι ταλαντούχων δουλοπάροικων που έδιναν παραστάσεις για τους κυρίους τους. Το ελληνικό θέατρο λειτούργησε και στην εμψύχωση των ξενιτεμένων ελλήνων για να δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα για τον απελευθερωτικό αγώνα.
Στη Φιλιππούπολη, εμφανίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο πρώτος επαγγελματικός θίασος συγκροτείται στα 1881, και μάλιστα το 1883 συστήνεται ο πρώτος δημόσιος επιχορηγούμενος θεατρικός οργανισμός. Παράλληλα την πόλη επισκέπτονται γνωστοί θίασοι από την Ελλάδα. Το 1901-1902 σταματά  αυτή η θεατρική δραστηριότητα, τότε που καταργείται και η ελληνική γλώσσα από τα ελληνικά σχολεία.
Στο Βουκουρέστι, το 1805 εμφανίζεται το πρώτο θεατρικό έργο, « Ο ΑΧΙΛΛΕΥΣ » του Αθαν. Χριστόπουλου και το 1817 συγκροτείται η πρώτη ελληνική θεατρική ομάδα.
Στον Μικρασιατικό Πόντο(Τραπεζούντα, Κερασούντα),στις αρχές του 18ου αιώνα παρουσιάζεται το ποντιακό θέατρο, και
στη ρωσική επικράτεια ( Νότια Ρωσία, Γεωργία, Ουκρανία, Αζερμπαϊτζάν, Τσετσενία), παρουσιάζεται στα χρόνια της τσαρικής αυτοκρατορίας, από το 1461 καιμέχρι το 1917.Στη συνέχεια από την Οκτωβριανή Επανάσταση (1917), μέχρι και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης(1985)
Στην Αλεξάνδρεια το 1886, συναντάμε τις πρώτες αναφορές για θεατρική δραστηριότητα,  στην εφημερίδα «Μεταρρύθμιση». Μια από τις τελευταίες προσπάθειες θεατρικής δραστηριότητας γίνεται από την ομάδα« Αλεξανδρινοί Ερασιτέχνες», το 1960. Η Αλεξάνδρεια ήταν κι ο τελικός προορισμός πολλών γνωστών ελληνικών θιάσων που πραγματοποιούσανε  μεγάλες και πολύμηνες περιοδείες.
Στην Αθήνα, η θεατρική ζωή ξεκινά στα 1865-70.
Αναπτύσσεται η πρώτη εγχώρια δραματουργία και δημιουργούνται και οι πρώτοι κανόνες του υποκριτικού κώδικα των ηθοποιών. Το θέατρο της Αθήνας παίζει πια καθοριστικό ρόλο σε ολόκληρο το χώρο της Ανατολής.
 
Αναφορά για θεατρικές δραστηριότητες στη Γερμανία από την εποχή της μετανάστευσης
Το 1960, χρονιά της γενικής μετανάστευσης,ξεκινά και η θεατρική δραστηριότητα στη Γερμανία από μετανάστες της εποχής. Οι θεατρικές δραστηριότητες ενισχύθηκαν κατά καιρούς και από  θιάσους με ηθοποιούς, γνωστούς κυρίως από τον κινηματογράφο, που επισκέπτονταν τη Γερμανία και είχανε ενθουσιώδη υποδοχή από τους έλληνες μετανάστες.
Ενώ στις  χώρες της Μεσογείου και των Βαλκανίων η ανάπτυξη του ελληνικού θεάτρου ήταν κυρίως αποτέλεσμα της πνευματικής και οικονομικής ανάπτυξης του ελληνισμού, στη Γερμανία λειτούργησε κατ αρχάς σαν συναισθηματική γέφυρα με την πατρίδα. Η διαμονή σε μια χώρα με διαφορετική κουλτούρα , δημιούργησε την ανάγκη μιας πολιτιστικής γέφυρας με την πατρίδα, για την επιβίωσή τους. Αργότερα σαν ανάγκη διατήρησης της ελληνικής γλώσσας και ακόμη σαν εστία συγκέντρωσης διωγμένων πολιτικά από την Ελλάδα καλλιτεχνών. Έτσι σε διάφορες πόλεις της Γερμανίας, δημιουργήθηκαν κατά καιρούς θεατρικές δραστηριότητες από ερασιτέχνες αλλά και από επαγγελματίες καλλιτέχνες.
Μία από τις οποίες καταγράφεται σαν η πιο σημαντική για την εποχή της, είναι δραστηριότητα που ξεκινά από τον εξαίρετο συνάδελφο ηθοποιό Γιάννη Κυριακίδη (που δυστυχώς χάσαμε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα πριν λίγα χρόνια), και ο οποίος το 1968 ιδρύει στο Μόναχο την Εργατική Σκηνή. Το ρεπερτόριό τους συμπεριλάμβανε έργα ελλήνων συγγραφέων όπως των: Ι. Καμπανέλλη, Δ. Κεχαϊδη, κλπ. αλλά και ξένων συγγραφέων όπως του Άρθουρ Μίλερ. Με την επιστροφή πολλών καλλιτεχνών στην Ελλάδα μετά την μεταπολίτευση, έσβησε αυτή η δραστηριότητα.
Αργότερα, συναντάμε στο Βούπερταλ θεατρική δραστηριότητα γύρω από την Ελληνική Εκκλησία και την Ελληνική Κοινότητα  από ερασιτέχνες, που δημιουργεί ο σκηνοθέτης Δημήτρης Μπιάλας, και ο οποίος κατορθώνει να ανεβάσει δύο πολυπρόσωπα έργα με κείμενα δικά του.  Η δραστηριότητα αυτή μετά τον θάνατό του, διαλύεται.
Μικρές δραστηριότητες έχουμε στα  ελληνικά σχολεία με τη βοήθεια των καθηγητών, αλλά και σε συλλόγους και ελληνικές κοινότητες.  Οι Ελληνικές Κοινότητες θέλοντας να δείξουνε στη χώρα που τους φιλοξενεί κάτι από τον πολιτισμό τους, δημιουργούνε μικρές ερασιτεχνικές ομάδες από Μέλη τους και ανεβάζουνε κάποιο θεατρικό έργο, συνήθως σύγχρονων ελλήνων συγγραφέων, χωρίς όμως κάποια συνέχεια.
Παράλληλα, επισκέπτονται τη Γερμανία γνωστοί καλλιτέχνες από την Ελλάδα, πολλοί επιχορηγούμενοι από το Υπουργείο Πολιτισμού και το Υπουργείο Εξωτερικών και αργότερα από τη Γ.Γ.Α.Ε. για τη διασκέδαση των ελλήνων μεταναστών.
Την δεκαετία 1980-1990, πολύ συχνά, δίνει θεατρικές παραστάσεις στη Γερμανία στην ελληνική γλώσσα  το Θέατρο ΑΤΤΙΣ, του οποίου ηγείται ο γνωστός σκηνοθέτης Θεόδωρος Τερζόπουλος , και ο οποίος το1972-1976 υπήρξε βοηθός σκηνοθέτη στο  Berliner Ensemble του Βερολίνου. Διακρίνεται για την ποιότητα της δουλειάς του και την ξεχωριστή παρουσίαση των αρχαίων κλασσικών έργων με ειδική μελέτη επάνω στην κίνηση του κορμιού και στην εκφορά του ελληνικού λόγου στην αρχαία τραγωδία. Εντυπωσιάζει το γερμανικό κοινό.
Στο τέλος του 1990 ιδρύεται στη Νυρεμβέργη με πρωτοβουλία του καθηγητή του ελληνικού Γυμνασίου κ. Γρηγ. Νικηφορίδη, η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΤΗΣ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗΣ, που συγκεντρώνει έναν μεγάλο αριθμό ερασιτεχνών ηθοποιών, αλλά και μαθητών των ελληνικών σχολείων και συνεχίζει έως και σήμερα. Στις δραστηριότητές τους συμπεριλαμβάνονται: θέατρο, μουσική, χορός, φωτογραφία, κινηματογράφος, έκδοση περιοδικού. Μέχρι τώρα ανεβάστηκαν, έργα των:
Κώστα Μουρσελά (Εκείνος κι Εκείνος, Η κυρία δεν πενθεί), Γ. Σκούρτη(Άνεργος),
Δ. Ψαθά (Ένας βλάκας και μισός), Γιάννη Πρετεντέρη ( Ο Κουνενές) Νίκου Ζακόπουλου(Για ένα ζευγάρι γάμπες ) , Δημ. Ποταμίτη, Αλέκου Σακελλάριου Δημήτρη Κεχαϊδη αλλά και Σοφοκλή (Ηλέκτρα) Επίσης ξένους συγγραφείς όπως : Ουίλλιαμ Σάρογιαν (Ε!  Κανείς δεν είν΄ εκεί:), Άντων Τσέχωφ( Η Επέτειος)
Τ. Ουίλλιαμς ,  Φασμπίντερ,
 
Το 1994, ιδρύεται στο Αμβούργο η ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΑΜΒΟΥΡΓΟΥ, με πρωτοβουλία του Εργατικού Ακόλουθου κ. Νίκου Βουσβούκη και με τη συμμετοχή ερασιτεχνών ηθοποιών. Στόχος της θεατρικής ομάδας είναι βοηθήσει στην διατήρηση του ελληνικού πολιτισμού και να δώσει την ευκαιρία  σε νέους να καλλιεργήσουνε το ταλέντο τους και να κρατάνε την επαφή με την ελληνική γλώσσα.
Ανεβάζει συνήθως ελληνικό ρεπερτόριο  και κυρίως θεατρικά έργα για παιδιά.
Ασχολήθηκε επίσης και με το θέατρο Σκιών.
 
Την  δεκαετία 1990 -2000, δημιουργούνται και άλλες μικρές ερασιτεχνικές προσπάθειες όπως: Θεατρική Ομάδα Ποντίων του Ντόρτμουντ, με σποραδικές θεατρικές εμφανίσεις. Μια ομάδα στο Βερολίνο από ερασιτέχνες και ένα δύο επαγγελματίες συντελεστές, με μικρή όμως διάρκεια.
 
Η Θεατρική Ομάδα Συνταξιούχων Μονάχου. Οι δραστηριότητες των συνταξιούχων ξεκινάνε και ενισχύονται συνήθως  από γερμανικές υπηρεσίες και τις ελληνικές κοινότητες, στo πλαίσιο προγράμματος για την ενασχόληση και την ψυχολογική στήριξη των ηλικιωμένων που βγαίνουνε στην σύνταξη.
 
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στο εικαστικό θέατρο του Τώνη Μαυρίδη (ζωγράφος, ποιητής και άνθρωπος του θεάτρου) από το Μόναχο, σα μια ξεχωριστή και μακροχρόνια παρουσία στα θεατρικά δρώμενα της Γερμανίας.
Εκτός από τις εικαστικές δραστηριότητες (σκηνογραφίες σε 37 θεατρικά έργα, όπως:  Άντων Τσέχωβ, Ν. Γκόγκολ, Φ. Ντιούρενματ, Ζαν Πωλ Σάρτρ, Γ. Χόφμαν, Σλαβομίρ Μροζεκ κλπ.) την ίδρυση της Γκαλερί Α23 στην Αθήνα, το 1982 ιδρύει
το Θέατρο Τέχνης στο Μόναχο το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1995.
Ανέβασε και σκηνοθέτησε τα εξής έργα:
 
«Τα εφτά κουτιά της Πανδώρας » του Βασ. Ζιώγα
«Έξη ερωτικές ιστορίες » του I. Heggie
«Κύριε Πιραντέλο, στο τηλέφωνο » τουA. Tabughi
« ΜΙΚΑΔΟ» ένα χορόδραμα της Ρούλας Καραφέρη
« Ευγενικοί άνθρωποι» έργο του ιδίου.
 
Το 1996 κατ΄ εντολή της Ελληνικής Ορθόδοξης Μητρόπολης ο Τώνη Μαυρίδης διαμόρφωσε τη θεατρική σκηνή στους χώρους του Πνευματικού Κέντρου της ενορίας Μονάχου και στο διάσημα των 12 χρόνων της ύπαρξής του ανέβασε  πάνω από πενήντα παραγωγές με έργα ελλήνων αλλά κυρίως ξένων συγγραφέων.
Μέσω του Θεάτρου Τέχνης έκανε μεγάλες προσπάθειες να οργανώσει και προωθήσει τους έλληνες καλλιτέχνες της περιοχής Μονάχου.
Ίδρυσε το σύλλογο Ελλήνων Καλλιτεχνών Μονάχου και για πολλά χρόνια με πρωτοβουλία του υπήρξε μια συνολική οργανωμένη δράση.
Το 2006 ο Τώνη Μαυρίδης άφησε τη Διεύθυνση της Θεατρικής Στέγης της ενορίας Μονάχου και από τότε το Πολιτιστικό Κέντρο  φιλοξενεί διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Η θεατρική δραστηριότητα περιορίζεται τώρα σε σποραδικές ερασιτεχνικές προσπάθειες.

Αρχές του  1990 ιδρύονται
σχεδόν ταυτόχρονα δύο θέατρα,τα οποία διευθύνουν επαγγελματίες καλλιτέχνες με τη συμμετοχή ερασιτεχνών, αλλά που με τα χρόνια εξελίσσονται σε καθαρά επαγγελματικές σκηνές.
Το ΓΕΡΜΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ στην Κολωνία με πρωτοβουλία του σκηνοθέτη Κ. Παπακοστόπουλου και το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΥΠΕΡΤΑΛ, με πρωτοβουλίατηςηθοποιού Μαρίας Καραβία,
Η ποιότητα των παραστάσεων και των δύο θεάτρων είναι υψηλή και η γερμανική κριτική της επαινεί. Ο τρόπος  παρουσίασης των έργων τους είναι με εντελώς διαφορετική σκηνοθετική άποψη.
 
Το Γερμανοελληνικό Θέατρο της Κολωνίας, ανεβάζει έργα στη γερμανική γλώσσα με θέματα από τους αρχαίους έλληνες δραματουργούς με μία προχωρημένη σκηνοθετική άποψη, και πολύ σπάνια νεοελληνικά έργα στην ελληνική γλώσσα.
 
Έχει παρουσιάσει στην γερμανική γλώσσα έργα των:
Αριστοφάνη ( Πλούτος, Οι Αχαρνείς, τα Πουλιά, Οι Βάτραχοι )
Δημήτρη Κεχαϊδη (Ο Γάμος, Γεννημένη χτες, Το Τάβλι)
Ευριπίδη (Βάκχες, Μήδεια)
Σοφοκλή(Οιδίπους Τύραννος, Οιδίπους επί Κολωνό)
Αισχύλο (Οι  Πέρσες, Προμηθέας Δεσμώτης )
Βασίλη Ζιώγα ( Η κωμωδία της μύγας)
Δημ. Δημητριάδη ( Πεθαίνω σα χώρα)
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ ( Τίμων Ο Αθηναίος)
Ντέα Λόχερ (Μανχάταν Μήδεια)
Heiner ller (Φιλοκτήτης, Ηρακλής 5 )
 
 
Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΥΠΕΡΤΑΛ, ιδρύθηκε αρχές του 1990 από την ηθοποιό Μαρία Καραβία. Ανεβάζει παραστάσεις σε δύο γλώσσες, ελληνικά-γερμανικά και για τις αγγλόφωνες χώρες ελληνικά-αγγλικά. Η σκηνοθετική γραμμή είναι κλασσική με στοιχεία μοντέρνου, και με σύγχρονους προβληματισμούς η θεματική των έργων του.
Στο Βέλγιο και σε πολλές πόλεις της Γερμανίας, η παρουσίαση των έργων του, ήταν
η πρόκληση και η αιτία να δραστηριοποιηθούνε ερασιτέχνες και να δημιουργήσουνε τις δικές τους θεατρικές σκηνές.
 
ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ του Ελληνικού Θεάτρου Βούπερταλ είναι:
Η παραγωγή και παρουσίαση θεατρικών παραστάσεων για μεγάλους αλλά και τους μαθητές των ελληνικών σχολείων στην Γερμανία και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες ζουν Έλληνες.
Οργάνωση επιμορφωτικών εκδηλώσεων,  θεατρικών σεμιναρίων, καλλιτεχνικών ανταλλαγών, συναυλιών, εκθέσεων και γενικά κάθε είδους πολιτιστικών εκδηλώσεων που συμβάλλουν  στην πνευματική και αισθητική καλλιέργεια του απόδημου ελληνισμού και ιδιαίτερα της νέας γενιάς και προβάλλουν τον ελληνικό πολιτισμό. Επίσης να δίνει ζωή στην τοπική, περιφερειακή, εθνική και διεθνή πολιτιστική ζωή με ευρωπαϊκό χαρακτήρα.
ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ. Το ρεπερτόριό του συμπεριλαμβάνει, κλασσικά και σύγχρονα ελληνικά έργα. Ξεκίνησε όμως με έργο ισπανού συγγραφέα δίνοντας μια εικόνα πολιτισμικής δραστηριότητας.
 
ΓΕΡΜΑ, Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.
Σκηνοθεσία:Γιάννης Καλατζόπουλος. Σκηνικά: Ιλία Ντε Ρίσκα.
Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο του Διεθνούς Πολιτιστικού Φεστιβάλ στο Βούπερταλ, και με τη συνεργασία καλλιτεχνών από τρις διαφορετικές εθνικότητες(Έλληνες, Γερμανοί και Ισπανοί). Έτσι έδωσε το στίγμα των πολύ - πολιτισμικών στόχων του, και κίνησε το ενδιαφέρον του ελληνικού αλλά και του γερμανικού κοινού. Για την κατανόηση του ελληνικού λόγου, προσφέρεται στο γερμανόφωνο κοινό σύντομη μετάφραση.
 
 
ΟΙ ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ, Γιώργη Χασσάπογλου.
Σκηνοθεσία: Πάνος Αγγελόπουλος. Σκηνικά: Απόστολος Παλαυράκης
Θέμα: τα όνειρα των μεταναστών, η προσπάθεια για την βελτίωση της ζωής τους και
η κοινωνική αναγνώριση σε μια ξένη χώρα.
 
ΗΛΕΚΤΡΑ , Σοφοκλή.
Σκηνοθεσία: Τάσος Ράτσος.. Σκηνικά: Απόστολος Παλαυράκης .
Μουσική: Γιώργος Τσαγκάρης.
Η Ηλέκτρα εντάχθηκε μέσα στο πλαίσιο ενός Προγράμματος  Επαγγελματικής Κατάρτισης Παλιννοστούντων, που υλοποιήθηκε  το 1992 με την οικονομική ενίσχυση του Υπουργείου  Εργασίας της Ελλάδος και της Γενικής  Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού. Το πρόγραμμα αυτό, εκτός από την επαγγελματική κατάρτιση, είχε στόχο την εκπαίδευση της ελληνικής γλώσσας αλλά και την επικοινωνία με τον ελληνικό πολιτισμό. Συμμετείχαν νέες και νέοι (σπουδαστές, φοιτητές και άλλοι) από διάφορες πόλεις της Ρηνανίας Βεστφαλίας. Εδώ τώρα μπορούμε να αναφερθούμε  στην εκπαίδευση της Ελληνικής γλώσσας μέσω του θεατρικού λόγου και της τεχνικής του λόγου. Η προετοιμασία κράτησε τέσσερις μήνες και η παρουσίαση της παράστασης έμεινε στο ρεπερτόριο του θεάτρου 2 χρόνια. Συμμετείχαν νέοι ηλικίας, 18-25 ετών, οι οποίοι μιλούσανε σπασμένα τα ελληνικά.  Μετά όμως από εκπαίδευση τεσσάρων μηνών  και μέσα από την εκμάθηση των θεατρικών κειμένων έμαθαν σωστά την ελληνική γλώσσα, η οποία τους χρησίμεψε αργότερα στην επαγγελματική τους καριέρα, αλλά και στην κοινωνική τους ζωή στην Ελλάδα, και τη Γερμανία.
Το αποτέλεσμα της εκπαίδευσης της ελληνικής  γλώσσας  μπορεί κανείς να το διαβάσει στην κριτική της εφημερίδας Rundschau στο Hagen, η οποία αναφέρει:
Την ΗΛΕΚΤΡΑ του Σοφοκλή του Ελληνικού Θεάτρου Βούπερταλ, έπρεπε κανείς να τη δει, περισσότερο ακόμη έπρεπε κανείς να την ακούσει. Ένα θρόισμα της γλώσσας, ένα πλατύ ρέμα υπερμελωδικό, γεμάτο συναισθήματα, η πραγματική  «γλώσσα» της τραγωδίας-.
 
ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ, Αριστοφάνη.
Σκηνοθεσία: Μαρία Καραβία.. Σκηνικά: Ιλία Ντε Ρίσκα.
Μουσική: Γιάννη Μαρκόπουλου
Η ίδια ομάδα νέων αλλά και άλλοι, συμμετείχαν στην παρουσίαση της ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗΣ. Προηγήθηκε και πάλι εκπαίδευση 3 μηνών, με το ίδιο πετυχημένο αποτέλεσμα.
 
 
ΜΗΔΕΙΑ, Ευριπίδη.
Σκηνοθεσία: Μαρία Καραβία, Reinhard Schiele. Σκηνικά Ιλία Ντε Ρίσκα.
Μουσική : Σταμάτη Κραουνάκη
Για πρώτη φορά χρησιμοποιείται η διγλωσσία σαν βασικό και ξεχωριστό στοιχείο της παράστασης. Η γερμανική γλώσσα, λειτουργεί σαν εργαλείο για την κατανόηση και αποδοχή της ελληνικής γλώσσας από το γερμανόφωνο κοινό. Ο στόχος είναι να σπάσει το φράγμα της γλώσσας και να ανοιχτεί προς το γερμανόφωνο κοινό, το οποίο να προσελκύσει, αλλά και να ικανοποιήσει με την κατανόηση του ελληνικών κειμένων. Πράγμα που πετυχαίνει.
 
ΤΡΑΓΟΥΔΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ.
Κείμενα: Στρατής Μυριβήλης, Ανδρέας Καρκαβίτσας, Γιάννης Σκαρίμπας, Γιάννης Μαγκλής, Σαπφώ, Νίτσα Κιόσσου, Μάκης Αντωνόπουλος. Μαρία Καραβία.
Σκηνοθεσία: Μαρία Καραβία. Σκηνικά: Ιλία ντε Ρίσκα.
Δίγλωσση σπονδυλωτή μουσική θεατρική παράσταση. Ένα ταξίδι από το Β. Αιγαίο ως τη διαχωριστική γραμμή της Κύπρου με θέματα παρμένα από τη μυθολογία, την παράδοση, τα έθιμα, τη μουσική, τα τραγούδια, την ποίηση, τη λογοτεχνία και την ιστορία του Αιγαίου.
 
ΑΝΤΙΓΟΝΗ του Σοφοκλή (στη  ελληνική και γερμανική γλώσσα).
Σκηνοθεσία: Χρήστος Νικόπουλος, Μαρία Καραβία. Σκηνικά: Ιλία Ντε Ρίσκα
Μουσική: Γιώργου Τσαγκάρη
Μία θεατρική παραγωγή στο πλαίσιο προγράμματος ενάντια στην εχθρότητα των ξένων και το ρατσισμό, του Υπουργείου Εργασίας Ρηνανίας Βεστφαλίας.
Συμμετέχουν ηθοποιοί από 6 διαφορετικές εθνικότητες( Καζακστάν, Αφγανιστάν, Αυστρία, Ιταλία, Γερμανία, Ελλάδα ) υπό τη Διεύθυνση του Ελληνικού Θεάτρου Βούπερταλ. Η ελληνική γλώσσα δεν αποτελεί πια «ταμπού» για το γερμανικό κοινό, και λειτουργεί με τέτοιον τρόπο, ώστε οι μισοί και πάνω θεατές να είναι γερμανόφωνοι, και κριτική σε εφημερίδα έχει τίτλο: «Καταλαβαίνεις χωρίς να καταλαβαίνεις».
 
Η ΑΝΝΑ ΠΟΥ ΠΕΡΠΑΤΑ ΣΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ..! του Μάκη Αντωνόπουλου.
 
Θεατρική προσαρμογή / σκηνοθεσία: Μαρία Καραβία.
Σκηνικά: Γιώργος Χιώτης.
Μουσική: Μιχάλη Χριστοδουλίδη, Dafer Joussef
 
Στον ρόλο της Άννας, η Μαρία Καραβία
 
Ένα ξεχωριστό, πάντα επίκαιρο και γεμάτο συγκίνηση έργο, που για τέταρτη
συνεχή χρονιά με ιδιαίτερη ευαισθησία παρουσιάζεται και συναρπάζει το κοινό
σε πόλεις της Γερμανίας(στην ελληνική και γερμανική γλώσσα για τις παραστάσεις στη Γερμανία), και της Ελλάδος.
Η Άννα, μητέρα ενός αγνοουμένου της Κύπρου, αναζητά το χαμένο της γιο
στα βάθη της Τουρκίας, μονολογεί και ονειρεύεται.
Μέσα από το θεατρικό λόγο ξετυλίγεται η  ιστορία των μανάδων της Κύπρου
και κατά προέκταση των μανάδων των αγνοουμένων σε ολόκληρο τον κόσμο,
χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις  αλλά κάτω από την ανθρώπινή τους διάσταση.
 
Αγγίζοντας ένα θέμα που ακόμη και σήμερα θεωρείται για πολλούς Έλληνες θέμα ταμπού, δηλαδή την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, το έργο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια προσέγγισης των θυμάτων ενός πολέμου, τα οποία δεν είναι μόνον  νεκροί ή τραυματίες στα πεδία των μαχών, αλλά και οι γύρω τους οι οποίοι ζουν ταλαντευόμενοι ανάμεσα στην ελπίδα και την απελπισία. Η παράσταση είναι ένας φόρος τιμής στις μητέρες των αγνοούμενων της Κύπρου, και γενικότερα στις μητέρες των αγνοούμενων σε ολόκληρο τον κόσμο.
 
Όμως το ρεπερτόριό του Ελληνικού Θεάτρου Βούπερταλ συμπεριλαμβάνει  και λογοτεχνικά μουσικά προγράμματα, αφιερωμένα σε έλληνες ποιητές, όπως τον Γιάννη Ρίτσο( Κουβέντα με ένα λουλούδι) Κωνσταντίνο Καβάφη( Στον Πηγαιμό για την Ιθάκη), Γιώργο Σεφέρη ( Αγγελικό και μαύρο φως) Οδυσσέα Ελύτη (Αυτόςο κόσμος ο μικρός ο Μέγας) και επίσης τα λογοτεχνικά μουσικά προγράμματα
« Πενήντα χρόνια ελληνική ποίηση και Τραγούδι», « Κλέφτικα», δημοτική ποίηση και τραγούδια την εποχή των αγώνων της Ελευθερίας
και « Παράθυρο στον κόσμο της Ποίησης και της Μουσικής»
Μέσα στις δραστηριότητες του Ελληνικού Θεάτρου Βούπερταλ, συμπεριλαμβάνονται:
Διοργάνωση προγράμματος επαγγελματικής κατάρτισης παλιννοστούντων μεταναστών (ηλικίας 18-25 χρονών), το 1995.
Συναυλίες με τη συμμετοχή μαθητών του ελληνικού Δημοτικού Σχολείου του Βούπερταλ, ομάδες παιδιών ιταλικής, γερμανικής και τουρκικής καταγωγής. Εργαστήρια Τέχνης για παιδιά ηλικίας 9-15 χρονών.
 
 
ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού του Υπουργείου Εξωτερικών και της Γεν. Γραμμ. Αποδήμου Ελληνισμού, δόθηκαν στη Γερμανία, Ελβετία, Ολλανδία, Βέλγιο και την Κύπρο, σε συνεργασία με τα Ελληνικά Προξενεία, το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού, τις Ελληνικές Κοινότητες και Ελληνικούς Συλλόγους, τις Ελληνικές Υπηρεσίες της Ευαγγελικής Εκκλησίας, τις Γερμανικές Πολιτιστικές Υπηρεσίες  και Δημοτικά Θέατρα της Γερμανίας.
Από το 2001 και μέχρι σήμερα σε συνεργασία με τη ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ που έχει έδρα την Καβάλα, την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδος, του Υπουργείου Μακεδονίας Θράκης και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καβάλας, παραστάσεις δόθηκαν στην Καβάλα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Δράμα, Σέρρες, Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη, Διδυμότειχο, Κιλκίς κλπ.
 
 
 
 
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ
 
Εκτός από τη Γερμανία, ελληνικές θεατρικές δραστηριότητες αναπτύχθηκαν και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως το Βέλγιο. Εδώ συναντάμε δύο ελληνικές θεατρικές ομάδες με ερασιτέχνες ηθοποιούς αλλά με πλούσια δραστηριότητα.
Το Ελληνικό Θεατρικό Εργαστήρι και το Ελληνικό Θέατρο Βελγίου, τα οποία κατά καιρούς συνεργάζονται ανεβάζοντας μαζί θεατρικά έργα ή ακόμα ανταλλάσσοντας ηθοποιούς.
 
Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ, ιδρύθηκε το 1985 και είναι η παλαιότερη ελληνική ομάδα στις Βρυξέλλες. Είναι το ελληνικό Τμήμα του ATELIER THEATRAL DES INSTITUTIONS EUROPEENNES και τα Μέλη του είναι κυρίως υπάλληλοι των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Έχει παρουσιάσει στις Βρυξέλλες σε σκηνοθεσία, Τάσου Νυχά, Ειρήνης Χαλκιά, Γιάννη Γαβρά και Βάσου Ανδρονίδη τα εξής έργα:
 
Η δίκη του Ορφέα και της Ευρυδίκης, του Γ. Σκούρτη (1985).
Εσωτερικές Ειδήσεις , του Μάριου Ποντίκα (1086).
Εκκλησιάζουσες, του Αριστοφάνη (1987).
Νταλίκα, της Κωστούλα Μητροοπούλου (1987).
Φαύστα, του Μποστ (1989).
Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού, του Ι. Καμπανέλλη (1991).
Ο Θάνατος του Περικλέους, του Δ. Κορομηλά (1992).
Αίτηση σε Γάμο, του Α. Τσέχωβ (1992).
Θεσμοφοριάζουσες, του Αριστοφάνη (1993).
Άντε Γεια, του Θ. Παπαγεωργίου (1994).
Ο τοπικός παράγων, του Π. Καγιά (1994).
Μάνα, μητέρα, μαμά, του Γ. Διαλεγμένου (1995).
Ματίας ο πρώτος(παιδικό), της Άλκη Ζέη (1995).
Το Ενυδρείο, του Κ. Μουρσελά (1996).
Ο κήπος με τα χελιδόνια, του Μ. Τσικληρόπουλου (1997).
Ο Σιμιγδαλένιος (παιδικό), του Α. Αδαμόπουλου (1997).
Ο μπαμπάς ο πόλεμος, του Ι. Καμπανέλλη (1996).
Λόγω φάτσας, του Γ. Διαλεγμένου (1999).
Αντζελίνα η Σταχτοπούτα(παιδικό), της Κ. Ρουγγέρη (1999).
Χρυσοβεργής και Ηλιοτάτη(παιδικό), λαϊκό παραμύθι(1999).
Μπαμπάδες με ρούμι, των Ρέππα-Παπαθανασίου(2000)
Η Τύχη της Μαρούλας, του Δ. Κορομηλά (2001)
Ο Μίδας έχει αυτιά γαϊδάρου, του Μ. Κορρέ (2001)
Εκκλησιάζουσεσ-σαν παραμύθι(παιδικό), του Αριστοφάνη /Κ. Ρουγγέρη
Βαβυλωνία, του Δ. Βυζάντιου (2002).
Το όνειρο του Δωδεκάμερου(παιδικό) του Γ. Θεοτοκά (2003)
Το Λουμπάγκο, του Μ. Κορρέ (2003)
Το κουβάρι των αλλόκοτων πραγμάτων(παιδικό) της Μ. Κοντοβά (2004)
Η Αρπαγή της πριγκίπισσας Αιώρας(παιδικό), του Π. Τσαρούχα (2005)
 
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΕΛΓΙΟΥ, ιδρύθηκε το 1992 και παρουσίασε  στις Βρυξέλλες, 18 νεοελληνικά έργα και ένα κλασικό έργο. Από εδώ ξεκίνησαν κάποια μέλη του και εξελίχθησαν σε επαγγελματίες που ήδη εργάζονται στην Ελλάδα και το Βέλγιο.Τα έργα που έχει παρουσιάσει μέχρι τώρα σε σκηνοθεσία των,
Βάσου Ανδρονίδη, Πέτρου Σεβαστίκογλου, Κώστα Λαμπρούλη, Ι. Οικονομίδη, Εύης Οικονομίδη, Γιάννη Γαβρά είναι τα εξής:
 
Μιας Πεντάρας Νιάτα, των Γιαλαμά-Πρετεντέρη(1993)
Η Αυλή των Θαυμάτων, του Ι. Καμπανέλλη (1994)
Ο Καραγκιόζης παρά λίγο Βεζύρης, του Γ. Σκούρτη (1994)
Δάφνες και Πικροδάφνες, των Δ. Καχαϊδη, Χαβιαρά (1995)
Τα Κόκκινα Φανάρια, του Α. Γαλανού (1995)
Ο Διάλογος, του Ι. Καμπανέλλη (1995)
Κλυταιμνήστρα, του Α. Στάϊκου (1996)
Λυσιστράτη, του Αριστοφάνη(1996)
Η Τελετή, του Π. Μάτεση (1997)
Το Προξενιό της Αντιγόνης, του Β. Ζιώγα (1996)
Οι Γυναίκες προτιμούν τους σκληρούς, του Ν. Τσιφόρου(1997)
Με δύναμη από την Κηφισιά, των Καχαϊδη-Χαβιαρά (1998)
Αλίμονο στους νέους, των Χ. Γαινακόπουλου, Αλ. Σακελλάριου(1999)
Ο προθάλαμος, της Γιοβάνας (1999)
Ο Μίδας έχει αυτιά γαϊδάρου, Μ. Κορρέ (1999)
Η Κυρία έχει νεύρα, Του Δ. Γιαννουκάκη(2003)
Ο δρόμος περνά από μέσα, Ι. Καμπανέλλη (2003)
Τα μωρά τα φέρνει ο πελαργός, Θαν. Παπαθανασίου και Μιχ. Ρέππα (2004)